მთავარი ჩვენს შესახებ სიახლეები მოვლენები წერილები ბროშურები მიმართვები, ბუკლეტები წიგნები პერიოდული ბიულეტინი მულტიმედია თავჯდომარის გვერდი მშკ გვერდი ბმულები კონტაქტები

2004 wlis 3 seqtember "marTlmadidebel mSobelTa kavSirma" kancelariis win Caatara xalxmravali aqcia ganaTlebis sakiTxebze, romelsac win uZRvoda preskonferencia. gTavazobT masalebs. saxifaTo revolucia ganaTlebis sferoSi saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier SemuSavebulia da saqarTvelos mTavrobaSi wardgenilia kanonproeqtebi: "zogadi ganaTlebis Sesaxeb", "zogadi ganaTlebis erovnuli miznebis Sesaxeb", "umaRlesi skolis Sesaxeb". kanonproeqtebi antimecnierulia, antierovnulia, antisaxelmwifoebrivia, uxeSad arRvevs bavSvTa, pedagogTa uflebebs. dagegmili reforma ewinaaRmdegeba qarTvelo eris sulier da zneobriv principebs, marTlmadideblobasa da masTan Serwymul erovnul cnobierebasa da tradiciebs. kanonproeqtebi ver uzrunvelyofen erovnuli zogadi da umaRlesi skolis aRorZinebasa da ganviTarebis miznebs. maTSi mocemuli debulebebi, saswavlo saganTa CamonaTvali, skolis marTvis axali modeli, faqtobrivad gaumarTlebelia da ewinaaRmdegeba erovnuli skolis ganviTarebis ZiriTad principebs. xsenebuli reformis ZiriTadi Sedegi iqneba ganaTlebis SezRudva, rac gamovlindeba saganmanaTleblo kerebis likvidaciaSi. saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier momzadebuli "ganaTlebis sistemis gardaqmnisa da ganmtkicebis proeqtis" Tanaxmad dagegmilia maswavlebelTa totaluri Semcireba. aseve dagegmilia skolebis optimizacia da konsolidacia, moswavle-maswavleblis koeficientis gazrda. yovelive es ki gamoiwvevs skolebis daxurvas. amoqmedebuli kanoni pirvel rigSi marTlmadidebluri da erovnuli suliskveTebis gamtarebel skolebs daemuqreba likvidaciiT. saqarTveloSi ukve dawyebulia aseTi suliskveTebisa da cnobierebis mqone pedagogTa represiebi. kanonproeqtebiT ganaTlebis prioritetuloba ar aris gansazRvruli. zogadi ganaTlebis kanonproeqtiT vubrundebiT komunistebis droindel monovariantul skolas. skolis marTvis struqtura, pasuxismgebloba, sajaroobis sakiTxebi arakanonieradaa gadawyvetili. kanonproeqtSi xSiradaa naxsenebi sityva "erovnuli", magram mxolod terminebSi: erovnuli miznebi, erovnuli saswavlo gegma, erovnuli Sefasebis sistema. sinamdvileSi, realuri erovnuli Sinaarsi arc am terminebs, arc mTels kanonproeqts ar gaaCnia. I TavSi mocemulia ganaTlebis saxelmwifo politikis ZiriTadi miznebi. am miznebSi ar aris aRniSnuli, rom saSualo ganaTleba aris savaldebulo, rom saxelmwifo uzrunvelyofs yvela mozardis ufaso saSualo ganaTlebas da rom ganaTlebis sistemis ZiriTadi amocanaa, misces moswavles fundamenturi ganaTleba. am miznebis da prioritetebis gareSe Cveni mozardi Taoba ganwirulia gaunaTleblobisTvis. kanonprieqtSi ganaTlebis saxelmwifo politikis ZiriTad miznebSi saerTod ar aris naxsenebi zneoba da qarTuli tradiciebi, aRarafers vambobT qarTvelobasTan identificirebul marTlmadideblobaze. piriqiT, aq Camoyalibebuli miznebis Sesabamisad Cveni Svilebi iqnebian antimarTlmadidebelni, Tavisufal, liberalur Rirebulebebze aRzrdilni, romlebic, Tu mTlianad kanonproeqts miviRebT mxedvelobaSi, iqnebian Tavisufali zneobis, anu uzneoni, araerovnuli kosmopolitebi, qarTuli tradiciebis ver mcnobni da maTi moZuleni. I Tavis me-4 muxlis 2,3 da 4 punqtebSi naTqvamia, rom: "im SemTxvevaSi, Tu moswavlis mSobliuri ena ar aris zogadsaganmanaTleblo dawesebulebaSi swavlebis ena, sameurveo sabWo uflebamosilia saskolo saswavlo gegmaSi Seitanos moswavlis mSobliuri enis, an mSobliur enaze swavlebis programa arsebuli dafinansebisa da erovnuli saswavlo gegmebis farglebSi" (p.2); aseTi moswavleebs "saxelmwifo uqmnis iseT pirobebs dawyebiTi, sabazo da zogadsaganmanaTleblo dawesebulebis an misi seqtoris Sesaqmnelad, sadac swavleba ganxorcieldeba maT mSobliur enaze" (p.3) da "saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi SesaZlebelia zogadsaganmanaTleblo dawesebulebaSi swavleba ganxorcieldes ucxo enaze" (p4). es muxlebi warmoadgenen iuridiul-samarTlebriv nonsesebs, ewinaaRmdegebian saqarTvelos konstitucias, xolo ganxorcielebis TvalsazrisiT – srul absurds. Cven davusviT saministros erT-erT ministris moadgiles, q-n b. wifurias, ganemarta am muxlebis Sinaarsi da is, Tu rogor apireben am muxlebis praqtikul ganxorcielebas maTSi aRwerili SemTxvevis dros, man ver gasca pasuxi, ufro sworad gasca saRi gonebisaTvis miuRebeli pasuxi. saqarTveloSi sayovelTao, savaldebulo saSualo ganaTleba konstituciuri norma iyo. dRevandel saqarTveloSi es norma aisaxa dRevandeli prezidentis saprezidento programaSi, romlis mixedviTac saqarTveloSi ganaTleba gamocxadebulia saxelmwifoebrivi ganviTarebis strategiul prioritetul mimarTulebad. kanonproeqtis mixedviT ki faqtobrivad ganaTlebis donis daweva xdeba. II Tavis me-8 muxlis Sesabamisad saSualo ganaTleba qveyanaSi ar aris savaldebulo. anu saxelmwifo ar iRebs pasuxismgeblobas mozardi Taobis srulyofil ganaTlebaze. Tu mxedvelobaSi miviRebT im zogad tendencias, rom reformis erT-erTi Sinaarsi aris ganaTlebis saerTo donis daweva, maSin dawyebiTi da sabazo ganaTlebis amara darCenili mozardi Taoba ganwirulia ucodinarobisaTvis. ganaTleba iqceva elitarulad, SeZlebulTa xvedrad. Cveni axalgazroba ar iqneba konkurentunariani, momravldebian ucxo qveynebSi ganaTlebamiRebulebi, romelTa cnobiereba daSordeba qarTul erovnul Rirebulebebs, ZiriTadi mosaxleoba iqceva ucodinar, gaunaTlebel, momxmarebel erad, elitaruli kastis mosamsaxureebad. II Tavis me-9 muxliT Semodis qarTuli tradiciebis, kanonmdeblobisa da pedagogiuri azrovnebisaTvis miuRebeli instituti, moswavleTa gasaCivrebis procesebi, maTi aRmzrdelebis winaaRmdeg mimarTuli saCivrebi. es muxli aRvivebs antagonizms maswavlebelsa da moswavles Soris, uaryofs tradiciad qceul maswavlebelsa da moswavles Soris pativiscemisa da siyvarulis damkvidrebisa da xelSewyobis princips. maT Soris gaCndeba momxmarebelsa da mosamsaxures, damqiravebelsa da daqiravebuls Soris arsebulis msgavsi urTierTobebi. kanonproeqti moswavles avalebs maswavleblis Sefasebis wesis SemuSavebas, maSin, roca saxelmwifos ara aqvs SemuSavebuli maswavleblis Sefasebis kriteriumi. sazogadod kanonproeqtSi araferia naTqvami maswavlebelTa uflebebze. piriqiT, kanonproeqtiT pedagogi daucvelia. igi aris damcirebuli, apriorulad damnaSave moswavlis winaSe, uuflebo, gaurkveveli Semmowmebel-Semfasebeli pirebis diqtatis obieqti. misTvis Rirsebis, kvalifikaciis xarisxisa da sxva profesiuli damsaxurebebis ayra SeuZlia erT kanonproeqtiT uflebamosil pirovnebas mxolod eWvis safuZvelze, igi xdeba moswavlis ukmayofilebis msxverpli. aseT pirobebSi raime ganaTlebis micemaze, moTxovnasa da disciplinaze saubari zedmetia. maswavlebeli iqceva monad, xolo moswavle – mis batonad. kanonproeqtSi arsad igrZnoba maswavleblis moraluri mxardaWera, Semoqmedebis Tavisufleba, ugulebelyofilia pedagogis novatoroba da a.S. kanonproeqtSi ar weria, moeTxoveba Tu ara pedagogs pedagogiuri ganaTleba, ar aris Camoyalibebuli maswavleblis kvalifikaciis amaRlebis, profesiuli momzadebisa da gadamzadebis pirobebi. kanonproeqti aSkarad Tavs esxmis maswavlebels, undoblobas ucxadebs mas, faqtobrivad maswavlebeli Seuracxyofilia. skolaSi gaxSirdeba eWvis niadagze maswavleblis Rirsebis daumsaxurebeli Selaxvis faqtebi, rac, cxadia, uaryofiT zegavlenas moaxdens moswavle-maswavleblis keTilSobilur, tradiciul kacTmoyvarul urTierTobebze. kanonproeqtSi gamaxvilebulia yuradReba moswavleTa uflebebis dacvaze ara mxolod maswavlebelTan mimarTebaSi, aramed mSoblebTan mimarTebaSi, im qveynebis msgavsad, romlebSic ganawyenebul Svils SeuZlia mSobels policiaSi uCivlos da pasuxi agebinos misi uflebis SelaxvisaTvis. axalgazrdobis uflebebi da midrekilebebi ki sul ufro uzneo, TavaSvebuli da danaSaulebrivi xdeba. amgvarad, ganaTlebis reformirebuli sistema angrevs qarTul tradiciad qceul ufros-umcrosobis instituts, siyvarulsa da pativiscemaze, movaleobasa da pasuxismgeblobaze, moridebulobasa da zrdilobaze dafuZnebul ojaxur tradicias. pedagogika efuZneba qristianul ideologias, maT Soris mcnebas, rom Svilma pativi unda sces mSobels. reformirebuli skola ki gazrdis mSoblebis urC, maT dambezRebel "pavka morozovebs", uzneo, egoist da Tavneba pirovnebebs. III Tavis me-14 muxliT ganaTlebisa da mecnierebis saministro iTavsebs yvela funqcias. ignoriebulia pedagogikisa da ganaTlebis sistemis infrastruqtura da mecnieruli uzrunvelyofa, pedagogikis institutebi, kvalifikaciis amaRlebis centrebi, kvleviTi institutebi, meToduri uzrunvelyofa – yvela funqcias iTavsebs saministro da masTan Seqmnili samsaxurebi, aseve arasamTavrobo, ZiriTadad, sorosis Svilobili, qarTvelobisa da marTlmadideblobis moZule organizaciebi, rogoricaa "Tavisuflebis instituti", komkavSiris tipis moZraoba "kmara" da misTanani. skolis marTvis modelzea damokidebuli saswavlo-aRmzrdelobiTi procesi. SemoTavazebuli kanonproeqtiT skola iqceva eqsperimentis arealad, arCevnebis vnebaTaRelva, gayalbebisa da ukanonobis poligoni politikuri sivrcidan skolaSic gadainacvlebs. skolis marTvis meqanizmebi da struqtura srul qaossa da absurds warmoadgens. sameurveo sabWos, romelic arCevnebis gayalbebaSi daxelovnebuli xelisuflebis, kerZod ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier gakontroldeba, miniWebuli aqvs iseTi uflebebi, rogoric arc erT qveyanaSi. batonma ministrma erT-erT interviuSi (kviris palitra, #33, 16-22 agvisto) gaamJRavna, Tu rogor Semova sameurveo sabWoebis gadawyvetilebiT skolebSi seqsualuri swavleba. am modelis skolis kari Ria iqneba mozardi Taobis gamryvneli da sulis warmwymedi swavlebebisaTvis - seqsualuri ganaTlebisaTvis, RvTismgmobi religiebisaTvis, viwropartiul-nomenklaturuli interesebis SeWrisaTvis. kanonproeqtiT – Tavi VII, muxli 32 - direqtorebad SeiZleba arCeul iqnen araprofesionalebi. es iqneba skolis ngrevis safuZveli. direqtoris instituti saerTod iSleba – mas araviTari berketebi ara aqvs saswavlo-aRmzdelobiT procesebis marTvisa (masonTa dokumentebSi pirdapiraa miTiTebuli – skilebSi direqtorebad gaviyvanoT uiniciativo, uvici, araprofesionalebio), magram amave dros mas ekisreba pasuxixmgebloba kanonis, sazogadoebis, mSoblebis winaSe erTian disciplinaze, saswavlo aRmzrdelobiT procesze. sazogadoebis moxiblvas cdiloben arCeviTobis demokratiuli principiT, gadawyvetilebas amarTleben arsebuli direqtorebis korumpirebulobiT, magram korufcias unda ebrZolo kanoniT da ara skolis dangreviTa da saswavlo-aRmzdelobiT procesebis moSliT. SemoTavazebuli modeli arakanonieria. aseTi mzakvruli, veraguli xerxebiT da modeliT SemoTavazebulia qarTuli saganmanaTleblo sistemis srulad da sabolood dangreva! kanonproeqtiT dagegmilia monovariantul skolaze gadasvla. igi zogadi ganaTlebis sistemis mTel rig safexurebs, etapebsa da saxeebs ar cnobs (rogoricaa gimnazia, liceumi, saSualo specialuri saswavlebebi, aratipiuri saganmanaTleblo dawesebulebi: saavtoro, specializebuli, niWier bavSvTa skolebi). es imas niSnavs, rom skola mozards ver miscems saTanado codnas misi niWisa da unar-Cvevebis mixedviT, ver gamoavlens da ver miscems dainteresebul moswavleebs codnis maqsimums, radgan kanonproeqtis mixedviT erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul sagnebSi kategoriulad akrZalulia skolaSi damatebiTi saganmanaTleblo saqmianoba. erTob gaurkveveli, saSiSi tendenciebis, formisa da Sinaarsis matarebelia dokumentiT mowodebuli moswavleTa klubebi, SeiZleba iTqvas, rom kanonsawinaaRmdegoa. moswavleTa klubebi da TviTmarTveloba – manipulirebis saSualebas iZleva, maT Soris RvTismgmobi religiuri organizaciebisaTvis, uzneobisa da garyvnilebisaTvis. kanonproeqtSi erTob bundovania finansirebisa da materialur-teqnikuri uzrunvelyofis sakiTxebi. kidev mravali sakiTxia kanonproeqtSi miuRebeli. misi miReba iqneba danaSauli qarTveli eris, misi erovnuli cnobierebisa da tradiciebis winaSe. am kanonis Semoqmedni Tamamad SeiZleba dasaxeldnen rogorc damnaSaveni, saqarTvelos, marTlmadideblobisa da Cveni momavali Taobis, Cveni Svilebis mtrebi. avTandil ungiaZe fizika-maTematikis mecnierebaTa kandidati mimarTva mSoblebs, pedagogebs, sruliad saqarTvelos! ganaTlebis sistemaSi saxifaTo revolucia igegmeba! Zvirfaso Tanamemamuleno! ganaTlebis sistemaSi wlebis ganmavlobaSi mimdinareobs warumatebeli reforma, romelic saqarTvelos saxelmwifoebriobis, qarTveli eris sasicocxlo uflebebis winaaRmdegaa mimarTuli. saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier SemuSavebulia da saqarTvelos mTavrobaSi wardgenilia kanonproeqtebi: "zogadi ganaTlebis Sesaxeb", "zogadi ganaTlebis erovnuli miznebis Sesaxeb", "umaRlesi skolis Sesaxeb". kanonproeqtebi antimecnierulia, antierovnulia, antisaxelmwifoebrivia, uxeSad arRvevs bavSvTa, pedagogTa uflebebs. dagegmili reforma ewinaaRmdegeba qarTvelo eris sulier da zneobriv principebs, marTlmadideblobasa da masTan Serwymul erovnul cnobierebasa da tradiciebs. kanonproeqtebi ver uzrunvelyofen erovnuli zogadi da umaRlesi skolis aRorZinebasa da ganviTarebis miznebs. masSi mocemuli debulebebi, saswavlo saganTa CamonaTvali, skolis marTvis axali modeli, faqtobrivad gaumarTlebelia da ewinaaRmdegeba erovnuli skolis ganviTarebis ZiriTad principebs. xsenebuli reformis ZiriTadi Sedegi iqneba ganaTlebis SezRudva, rac gamovlindeba saganmanaTleblo kerebis likvidaciaSi. saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier momzadebuli "ganaTlebis sistemis gardaqmnisa da ganmtkicebis proeqtis" Tanaxmad dagegmilia maswavlebelTa totaluri Semcireba. aseve dagegmilia skolebis optimizacia da konsolidacia, moswavle-maswavleblis koeficientis gazrda. yovelive es ki gamoiwvevs skolebis daxurvas. kanonproeqtebiT ganaTlebis prioritetuloba ar aris gansazRvruli. zogadi ganaTlebis kanonproeqtiT vubrundebiT komunistebis droindel monovariantul skolas. ufro konkretulad, kanonproeqti zogadi ganaTlebis sistemis mTel rig safexurebs, etapebsa da saxeebs ar cnobs (rogoricaa gimnazia, liceumi, saSualo specialuri saswavlebebi, aratipiuri saganmanaTleblo dawesebulebi: saavtoro, specializebuli, niWier bavSvTa skolebi). es imas niSnavs, rom skola mozards ver miscems saTanado codnas misi niWisa da unar-Cvevebis mixedviT, ver gamoavlens da ver miscems dainteresebul moswavleebs codnis maqsimums, radgan kanonproeqtis mixedviT erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul sagnebSi kategoriulad akrZalulia skolaSi damatebiTi saganmanaTleblo saqmianoba. proeqtiT Semodis qarTuli tradiciebis, kanonmdeblobisa da pedagogiuri azrovnebisaTvis miuRebeli instituti, moswavleTa gasaCivrebis procesebi, maTi aRmzrdelebis winaaRmdeg mimarTuli saCivrebi. aRniSnuli dokumenti moswavles avalebs maswavleblis Sefasebis wesis SemuSavebas, maSin, roca saxelmwifos ara aqvs SemuSavebuli maswavleblis Sefasebis kriteriumi. erTob gaurkveveli, saSiSi tendenciebis, formisa da Sinaarsis matarebelia dokumentiT mowodebuli moswavleTa klubebi, SeiZleba iTqvas, rom kanonsawinaaRmdegoa. kanonproeqtiT ar Cans skolamdeli aRzrdis dawesebulebis dafinansebis sakiTxi. xom ar undaT maTi kerZo dafinansebaze gadayvana? es niSnavs sistemis mniSvnelovani wilis likvidacias. dakninebuli da ganadgurebulia profesiuli ganaTlebis sistema. aRniSnuli kanonproeqtiT mowyobil skolaSi mniSvnelovnad ecema ganaTlebis xarisxi, nacvlad amaRlebisa. es niSnavs Cveni Svilebis arakonkurentunarian pirobebSi Cayenebas. dausabuTeblad gadadis 11 wliani swavleba 12 wlian swavlebaze. ganaTlebis sferos aseTi Zireuli reformirebisas aravis arafers ekiTxebian. es is sakiTxebia, romlis gamotana referendumzec ki SeiZleba. 2005 wlis 1 ianvridan undaT aamoqmedon ganaTlebis dafinansebis axali wesi, romelic iTvaliswinebs TiToeul moswavleze vauCeris gamoyofas, magram ra dajdeba erTi moswavlis dafinanseba, aRniSnuli dokumentiT araferia naTqvami. kanonproeqtiT pedagogi daucvelia, arsad igrZnoba maswavleblis moraluri mxardaWera, Semoqmedebis Tavisufleba, ugulebelyofilia pedagogis novatoroba da a.S. kanonproeqtSi ar weria, moeTxoveba Tu ara pedagogs pedagogiuri ganaTleba, ar aris Camoyalibebuli maswavleblis kvalifikaciis amaRlebis, profesiuli momzadebisa da gadamzadebis pirobebi. kanonproeqti aSkarad Tavs esxmis maswavlebels, undoblobas ucxadebs mas, faqtobrivad maswavlebeli Seuracxyofilia. skolaSi gaxSirdeba eWvis niadagze maswavleblis Rirsebis daumsaxurebeli Selaxvis faqtebi, rac, cxadia, uaryofiT zegavlenas moaxdens moswavle-maswavleblis keTilSobilur, tradiciul kacTmoyvarul urTierTobebze. skolis (saganmanaTleblo dawesebulebis) ngrevis safuZvelia kanonproeqtiT mocemuli norma, rom: skolis direqtorad SeiZleba dainiSnos araprofesionali. skolis marTvis struqtura, pasuxismgebloba, sajaroobis sakiTxebi arakanonieradaa gadawyvetili. pativcemulo mSoblebo, nu mogvxiblavs brWyviala safarvelSi SefuTuli metad saSiSi da miuRebeli azri - direqtorTa (da saganmanaTleblo dawesebulebaTa xelmZRvanelTa) arCevnebis kanonproeqtiT SemoTavazebuli wesi. es yvelaferi arakanonieria. mzakvruli, veraguli xerxebiT da modeliT SemoTavazebulia qarTuli saganmanaTleblo sistemis srulad da sabolood dangreva! Zvirafaso Tanamemamuleno! Cveni eris istoriaSi xSirad iyo Jami, rodesac qveynis yofna-aryofnis sakiTxi wydeboda. qarTvelTmoZule mterma xerxebi daxvewa da axla qarTvelTa modgmas ara fizikuri, aramed sulieri ganadgurebiT emuqreba da, rogorc xedavT, ZiriTad samizned Cveni Svilebi amoirCia. dagegmili reformis ganxorcielebis Semdeg Cvens Svilebs ar eqnebaT saSualeba miiRon srulyofili, konkurentunariani ganaTleba. skolaSi CaiSleba normaluri saganmanaTleblo da aRmzrdelobiTi procesi. misi kari Ria iqneba mozardi Taobis gamryvneli da sulis warmwymedi swavlebebisaTvis - seqsualuri ganaTlebisaTvis, RvTismgmobi religiebisaTvis, viwropartiul-nomenklaturuli interesebis SeWrisaTvis. saqarTvelos sulieri genofondi sabolood ganadgurdeba. Semoqmedi eri iqceva gaunaTlebel, momxmarebel da mosamsaxureebis erad. Zvirfaso Tanamemamuleno, gana SeiZleba gvxiblavdes aseTi momavali?! maS win aRvudgeT borotebas! Cven moviTxovT: 1. dasaxelebuli kanonproeqtebi ar iqnas ganxiluli da miRebuli; 2. upirobod Camocilebul iqnas Tavis Tanamdebobas saqarTvelosa ganaTlebis da mecnierebis ministri al. lomaia da misi gundi; 3. Sewydes arasamTavrobo seqtoris organizaciebis (Tavisuflebis instituti, moZraoba "kmara" da sxv.) warmomadgenelTa diqtati ganaTlebis sferoSi mimdinare procesebze; 4. Seiqmnas prezidentis doneze sauwyebaTaSoriso komisia, romelic maRalkvalificiur eqspertTa jgufis saSualebiT gansazRvravs da Seafasebs qveyanaSi ganaTlebis sistemaSi Seqmnil mdgomareobas, dasaxavs momavlis gzebsa da amocanebs; 5. reformis Sinaarsis Secvlas, erovnuli koncefciisa da doqtrinis miRebas, saqarTvelosa da saerTaSoriso ganviTarebis asociacias Soris dadebul "ganviTarebis sakredito xelSekrulebis" gadaxedvas, xolo Tu es ukanaskneli SeuZlebeli iqneba, maSin mis gauqmebas. Cven valdebulebi varT, davicvaT Cveni Svilebis momavali!